مطالعه اپیدمیولوژیک مصرف سیگار در جمعیت 15 تا 64 ساله استان کردستان در سال 1384

  چکیده   زمینه و هدف : مصرف دخانیات بعنوان یکی از عوامل خطر مهم و افزایش دهنده بار کلی بیماریها در دنیا مطرح می‌‌باشد و برآورد شده که مصرف سیگار در جهان سالانه باعث مرگ 4 میلیون نفر می‌شود، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اپیدمیولوژیک مصرف سیگار در جمعیت 15 تا 64 ساله استان کردستان انجام پذیرفته است .   روش بررسی : این مطالعه یک مطالعه مقطعی (Cross-Sectional) توصیفی تحلیلی بود و جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه انجام شد. در این مطالعه انتخاب نمونه‌ها با رویکردی سیستماتیک و با شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای- تصادفی از کل شهرستانهای استان بود که پس از یک پایلوت به انجام رسید. در نهایت نیز تعداد 2468 نفر از کل2500 مورد رکورد اولیه، پس از غربالگری داده‌ها و حذف موارد مخدوش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته‌ها : از میان افراد مورد مطالعه، 6/49% (1225 نفر) مرد، 65% (1602 نفر) بی‌سواد یا کم سواد و محل سکونت 1521 نفر (6/61%) شهر بود. از نظر توزیع حالتهای مختلف، افراد غیرسیگاری 6/77%، افراد سیگاری فعال 4/16%، افراد سیگاری غیرفعال 1/1% و نیز افراد سیگاری ترک کرده 9/4% کل را تشکیل می‌دادند. شیوع مصرف سیگار در گروه‌های سنی 25 تا 64 سال بیشتر از سنین پایین‌تر بود (001/0 p< )، درصد ترک سیگار با افزایش سن، افزایش می‌یابد (001/0 p< ). شیوع مصرف سیگار در زنان بیشتر گرایش به سنین بالا دارد. تفاوت معنی‌دار آماری به صورت شیوع مصرف بیشتر مردان نسبت به زنان (001/0 p< ) وجود داشت. شیوع مصرف سیگار از لحاظ محل سکونت افراد، اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0< p ). تعداد نخ مصرفی سیگار در روز، در کل34/14 نخ سیگار بوده و شیوع مصرف سیگار به نسبت سطح تحصیلات افراد نشانگر اختلاف آماری معنی‌دار می‌باشد (001/0 p< ).   نتیجه‌گیری : بر اساس یافته‌های این مطالعه که توانسته است اطلاعاتی پایه را برای مطالعات طولی در آینده فراهم سازد، باید اشاره کرد که نیاز به وجود و اشاعه برنامه‌های کنترلی در مورد توقف و یا کاهش مصرف سیگار و پیشگیری از افزایش شیوع مصرف در جامعه بخوبی احساس می‌شود که بالطبع مطالعات تکمیلی بیشتری نیز برای تعیین مناسب‌ترین و مؤثرترین استراتژیهای برخورد با این مسأله ضرورت می‌یابد.